11 mrt Superfoods tegen kanker: op 1 blauwe bessen
Blauwe bessen zijn echte superfoods: ze bevatten veel vitamines, vezels en antioxidanten die onze lichaamscellen beschermen en ze bevatten maar weinig calorieën. Bovendien hebben ze een krachtige anticarcinogene werking. In deze blog vertel ik meer over dit blauwe wonder uit de natuur! En ik sluit af met een heerlijk en simpel recept!
Superfood bij kanker: blauwe bessen, is de eerste in een serie van 8 blogs over superfoods met een wetenschappelijk onderbouwde anticarcinogene werking. Al deze voedingsmiddelen zijn makkelijk te koop, betaalbaar en ook nog eens makkelijk te verwerken in allerlei recepten. Eet ze iedere dag om een immuunsysteem te krijgen dat bergen kan verzetten.
Blauwe bessen bieden mogelijk bescherming tegen kanker
Blauwe bessen zijn ware antioxidantenbommetjes. Een antioxidant is niet één bepaald soort stofje, het is meer een functie die sommige stoffen, zoals vitaminen en mineralen, kunnen hebben. Een antioxidant vangt vrije radicalen weg, dit zijn “agressieve” moleculen die door oxidatieprocessen in het lichaam kunnen ontstaan en die schade kunnen geven aan het DNA (het erfelijke materiaal in onze celkernen).
Oxidatieve DNA-schade komt voor in alle cellen van ons lichaam het is in die zin een gewoon onderdeel van het leven, maar hoe minder hoe beter. Ongezond eten en vervuilende stoffen zoals sigaretten rook, zorgen voor extra veel vrije radicalen en dus extra veel DNA-schade. DNA-schade is een deel van de reden waarom we ouder worden en het speelt ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van ziektes zoals kanker. Omdat blauwe bessen zoveel antioxidanten bevatten, kunnen ze helpen om een deel van de vrije radicalen te verminderen.
Dat blijkt ook uit onderzoek: in een studie kregen 168 proefpersonen 4 weken de opdracht om elke dag een liter van een mengsel van blauwe bessen- en appelsap te drinken. Aan het eind van het onderzoek was de oxidatieve DNA-schade vanwege vrije radicalen verminderd met 20%!
Een ander onderzoek onder atleten laat zien dat het eten van 250 gram bessen per dag gedurende zes weken de oxidatieve stress die normaal ontstaat bij intensief sporten wordt verlaagd.
op mijn havermout met blauwe bessen-ontbijt**:** een smakelijke combinatie. De blauwe bessen voor meer natural killer-cellen en de kardemom om ze actiever te maken.
Deze serie van 8 blogs gaan allemaal over eten tegen kanker. Dat betekent helaas niet als je vanaf nu alles 100% goed doet je nooit meer kanker krijgt. Het betekent wel dat als je voeding wijs gebruikt je het risico op het krijgen (of terugkeren) van verschillende soorten kanker kunt verminderen. Maar misschien wel net zo belangrijk is dat het je nu fitter en sterker maakt. En als dat nu ook nog eens lekker en leuk kan zijn is het een no-brainer toch?
Blauwe bessen activeren natural killer-cellen.
Bessen scoren heel goed als het gaat om het voorkomen van ziekten en het behoud van een goede gezondheid. In het wetenschappelijke archief PubMed vind je tientallen onderzoeken over de gezondheidsvoordelen van bessen. Ze hebben naast het genoemde vermogen om oxidatieve schade te verminderen ook de kracht om ontstekingen tegen te gaan, ontgiftende enzymen te stimuleren en de bloeddruk te verlagen.
Wat de eerdergenoemde studie onder sporters ook liet zien was dat natural killer-cellen, die normaal bij langdurige duursport sterk afnemen, na het eten van bessen juist toenamen. Natural killer-cellen zijn immuuncellen die onder andere kankercellen opruimen.
Een onderzoek in glas (in vitro) liet nog iets bijzonders zien. Aan kankercellen (lymfoomcellen) in een petrischaal werd alleen kardemom toegevoegd, dan gebeurt helemaal niets. Als je natural killer cellen toevoegt aan deze kankercellen wordt ongeveer 5% van de cellen vernietigd. Voeg je dezelfde hoeveelheid natural killer-cellen en een beetje kardemom toe dan worden er opeens tien keer meer kankercellen gedood. Hetzelfde werd gevonden voor zwarte peper. Het is natuurlijk een onderzoek in glas en daarom kun je niet zeggen dat het in ons lichaam ook zo werkt. Maar ik gooi altijd een snufje kardemom op mijn havermout met blauwe bessen ontbijt, een smakelijke combinatie. De blauwe bessen voor meer natural killer-cellen en het snufje kardemom om ze actiever te maken.
Koop je blauwe bessen liever biologisch
Volgens het Pesticide Action Network (pan) zijn blauwe bessen één van de meest bespoten fruitsoorten. Op maar liefst 51% van de bessen worden resten van pesticiden gevonden en dat is niet echt gezond. Er is een relatie tussen het ontstaan van de ziekte van Alzheimer en vaak blootgesteld worden aan bestrijdingsmiddelen. Je moet bespoten fruit dus sowieso altijd goed wassen, maar helaas spoel je daarmee niet alle pesticiden eraf, want die zijn nu eenmaal gemaakt om tegen een regenbuitje te kunnen.
Eet blauwe bessen dus liever biologisch. Als je ze bevroren koopt hoeft dat niet eens duur te zijn. Ingevroren bessen zijn over het algemeen goedkoper dan verse bessen en ook nog eens rijp geplukt. Een ander voordeel is dat bevroren bessen nog makkelijker hun polyfenolen vrijgeven dan verse bessen, dus dat is een win-win.
Als je op dit moment kanker hebt kunnen geneeskrachtige planten en andere leefstijlinterventies een krachtige ondersteuning geven. Pas wel op: sommige voedingsmiddelen, kruiden en bepaalde supplementen kunnen de werking van sommige anti-kankermedicijnen verminderen en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Vraag altijd aan jouw oncoloog en complementair therapeut waar je op moet letten.
Eet je blauwe bessen niet samen met melk
Bij het vergelijken van de antioxidantactiviteit van bosbessen met water of met melk, vonden onderzoekers iets bijzonders. Er waren pieken van antioxidanten in de bloedbaan na de consumptie van bosbessen met water, maar niet als de bessen met melk werden ingenomen. Sterker nog: de laatste groep eindigde met minder antioxidantcapaciteit in het bloed dan vóór het nuttigen van de bessen met melk. Volle melk remde de opname van de voedingsstoffen trouwens het meest.
Als de blauwe bessen je neus uitkomen.
Blauwe bessen zijn geweldig maar wist je dat al het andere klein rood fruit ook allemaal geweldige antioxidanten bronnen zijn en net als bessen zitten ze boordevol andere geneeskrachtige fytonutriënten. Eet er dus royaal van. De keuze is enorm: bramen, cranberries, frambozen, gedroogde zuurbessen, vlierbessen, bramen, cranberries, frambozen zwarte bessen, bosbessen, aalbessen, kruisbessen, gojibessen. Allemaal stuk voor stuk superfoods geniet ervan en net als voor blauwe bessen geldt, eet ze het liefst biologisch.
Blauwe bessen-feitjes
De blauwe bes die wij kennen met de blauwzwarte kleur en een zilverachtig laagje is een van oorsprong Amerikaans ras. De vruchtjes groeien in trossen aan een dichte struik die zo’n 2,5 meter hoog kan worden. De blauwe bes is familie van de bosbes, ze vallen beide onder de heidefamilie (Ericaceae). In het wild zal je bijna altijd de bosbes tegengekomen. Deze groeien solitair aan takjes en het plukken is daarom veel werk. In de koelkast zijn blauwe bessen enkele dagen houdbaar, je kunt ze ook gemakkelijk invriezen, ze blijven dan een paar maanden goed.
Vezels: veel en dat is goed nieuws voor de darmen
Kcal: weinig, dus eet ze niet met mate
Antikankerwaarde: top ze geweldig voor het immuunsysteem!
Energiegever: Geen heftige bloedsuikerpieken, so go for it!
Gezondheidswaarde: bloeddrukverlagend en nog veel meer dus een dikke vette 10 maar stop ze niet in je volle melk want dan wordt het een mager 6-je.
de blauwe bessen do’s and don’ts
- Eet minimaal 50 gram blauwe bessen per dag of elk ander klein rood fruit
- Voeg vooral een vleugje peper of kardemom toe aan je blauwe bessen, die activeren je natural killer- cellen
- Eet ze het liefst onbespoten
- Eet ze vers of uit de diepvries
- Eet ze liever niet samen met volle melkproducten
Recept
Blauwe bessen kun je prima uit het handje eten, maar als je dat saai vindt, zijn er nog tal van andere manieren om ervan te kunnen genieten. Een eenvoudige manier om te beginnen is door ze toe te voegen aan je havermoutontbijt. Probeer ook eens blauwe bessen toe te voegen aan zelfgemaakte muffins of pannenkoeken. Blauwe bessen passen ook prima in een salade. Op het internet vind je talloze recepten, dit is een van mijn favorieten.
Blauwe-chia-bessenpudding, gemaakt in slechts 5 minuten, I love it!
Ingrediënten voor een persoon
- ▢ 3 eetlepels chiazaad
- ▢ 150 ml amandelmelk, cashewmelk of sojamelk zonder toevoegingen
- ▢ Snufje vanillepoeder
- ▢ 1 zoete dadel, fijngesneden
- ▢ 50 gram blauwe bessen
- ▢ Een snuifje kardemom
- ▢ 2 verse walnoten
Instructies
Als je optimaal wilt genieten van de omega-3 vetten die in het chiazaad zitten, gooi de zaadjes dan kort (maximaal 30 seconden) in de blender. Zo neem je de gezonde ontstekingsremmende omega 3 vetten nog beter op.
- Meng het chiazaad met de plantaardige melk, fijngesneden dadel, vanillepoeder en de kardemom, roer goed door en dek af. Laat dit minimaal 3 uur of zelfs een hele nacht afgedekt in de koelkast staan.
- Roer de blauwe bessen (of alle andere bessen die je lekker vindt) door de chiapudding. Staat mooi in een glazen potje. Houdt een handje achter voor de garnering.
- Kraak twee verse walnoten en strooi die samen met de achtergebleven bessen over de pudding.
Eet smakelijk!
Ben jij vanaf nu ook een bessenliefhebber? Deel je reacties hieronder. Ook hoor ik graag wat je van het recept vindt.
Geneeskrachtige planten, uitgebalanceerde voeding, en andere leefstijlinterventies helpen mee om het risico op (de terugkeer van) kanker te verlagen. Daarnaast helpt leefstijloptimalisatie om je vitaliter en gelukkiger te voelen. Ik heb na mijn kankerdiagnose en behandelingen jarenlang geworsteld met stress- en energiegerelateerde klachten. Pas toen ik begreep wat er allemaal mogelijk was en dit mezelf ook echt gunde, kwam er ruimte voor herstel. Wil jij ook meer energie en minder stress? Kijk dan eens naar mijn vitaal na kankertraject.
Caroline Vermeulen
www.leefwijzerkanker.nl
Geraadpleegde bronnen voor deze blog
Impact of multiple genetic polymorphisms on effects of a 4-week blueberry juice intervention on ex vivo induced lymphocytic DNA damage in human volunteers Lonneke C. Wilms, Agnes W. Boots, Vincent C.J. de Boer, Lou M. Maas, Daniëlle M.F.A. Pachen, Ralph W.H. Gottschalk, Hans B. Ketelslegers, Roger W.L. Godschalk, Guido R.M.M. Haenen, Frederik J. van Schooten https://doi.org/10.1093/carcin/bgm145
Effect of a wild blueberry (Vaccinium angustifolium) drink intervention on markers of oxidative stress, inflammation and endothelial function in humans with cardiovascular risk factors Patrizia Riso 1, Dorothy Klimis-Zacas, Cristian Del Bo’, Daniela Martini, Jonica Campolo, Stefano Vendrame, Peter Møller, Steffen Loft, Renata De Maria, Marisa Porrini 22733001 DOI: 10.1007/s00394-012-0402-9
A single portion of blueberry (Vaccinium corymbosum L) improves protection against DNA damage but not vascular function in healthy male volunteers Cristian Del Bó 1, Patrizia Riso, Jonica Campolo, Peter Møller, Steffen Loft, Dorothy Klimis-Zacas, Ada Brambilla, Anna Rizzolo, Marisa Porrini DOI: 10.1016/j.nutres.2012.12.009
- S. McAnulty, D. C. Nieman, C. L. Dumke, L. A. Shooter, D. A. Henson, A. C. Utter, G. Milne, S. R. McAnulty. Effect of blueberry ingestion on natural killer cell counts, oxidative stress, and inflammation prior to and after 2.5 H of running. Appl Physiol Nutr Metab. 2011 36(6):976 – 984.
- F. Majdalawieh, R. I. Carr. In vitro investigation of the potential immunomodulatory and anti-cancer activities of black pepper (Piper nigrum) and cardamom (Elettaria cardamomum). J Med Food. 2010 13(2):371 – 381.
Pesticide exposure and risk of Alzheimer’s disease: a systematic review and meta-analysis. Yan D, Zhang Y, Liu L, Yan H.Sci Rep. 2016 Sep 1;6:32222. doi: 10.1038/srep32222.PMID: 27581992